فیبروم رحم چیست؟
به گزارش سلامت نیوز به نقل از کلولند کلینیک، فیبروم های رحمی که لیومیوم نیز نامیده می شود ضایعاتی هستند که از ماهیچه و بافت ساخته شده اند که در دیواره رحم یا روی دیواره رحم شما تشکیل می شوند . این تومورها معمولاً سرطانی (خوش خیم) نیستند و شایعترین تومور غیرسرطانی در زنان است.
فیبروم رحم می تواند علائم مختلفی مانند درد و خونریزی شدید و نامنظم واژن را ایجاد کند. گاهی اوقات، فرد هیچ علامتی ندارد و از داشتن فیبروم غافل است. درمان فیبروم معمولاً به علائم شما بستگی دارد.
فیبروم ها در کجا رشد می کنند؟
فیبروم ها می توانند به صورت یک گره منفرد (یک رشد) یا در یک خوشه رشد کنند. خوشههای فیبروم میتوانند اندازهای از 1 میلیمتر تا بیش از 20 سانتیمتر (8 اینچ) قطر یا حتی بزرگتر داشته باشند. برای مقایسه، فیبروم ها می توانند به اندازه یک دانه یا به بزرگی یک هندوانه باشند. این توده ها می توانند در دیواره رحم، داخل حفره اصلی رحم یا در سطح بیرونی رحم ایجاد شوند.
انواع فیبروم رحم
انواع مختلفی از فیبروم های رحمی بسته به محل قرارگیری و نحوه چسبندگی آنها وجود دارد. انواع خاصی از فیبروم های رحمی عبارتند از:
- فیبروم های داخل دیواره: این فیبروم ها در دیواره عضلانی رحم شما فرو می روند و رایج ترین نوع هستند.
- فیبروم های زیر مخاطی: این فیبروم ها در زیر پوشش داخلی رحم شما رشد می کنند.
- فیبروم ساب سروزال: این نوع فیبروم در زیر پوشش سطح خارجی رحم شما رشد می کند و می توانند بسیار بزرگ شوند و در لگن شما رشد کنند.
- فیبروم ساقه دار: احتمال ابتلا به این نوع فیبروم کمتر است و این فیبروم ها به رحم شما می چسبند. آنها اغلب به عنوان قارچ مانند توصیف می شوند زیرا دارای ساقه و سپس قسمت بالایی هستند.
آیا فیبروم شایع است؟
فیبروم یک نوع رشد بسیار رایج است؛ تقریباً 40 تا 80 درصد خانومها فیبروم دارند و اغلب در افراد بین 30 تا 50 سال بیشتر دیده می شود. افرادی که هنوز اولین قاعدگی خود را نداشته اند، معمولاً فیبروم ندارند. آنها همچنین در افرادی که وارد یائسگی شده اند کمتر دیده می شوند.
علائم فیبروم رحم چیست؟
اکثر فیبرومهای کوچک هیچ علامتی ایجاد نمیکنند و به درمان دیگری به جز بررسی منظم توسط پزشک نیازی ندارند. فیبروم های بزرگتر می توانند باعث شوند که شما علائم مختلفی را تجربه کنید، از جمله:
- خونریزی بیش از حد یا دردناک در طول قاعدگی
- خونریزی بین قاعدگی
- احساس پری در قسمت پایین شکم/ نفخ
- تکرر ادرار (این می تواند زمانی اتفاق بیفتد که فیبروم به مثانه شما فشار بیاورد)
- درد هنگام رابطه جنسی
- درد کمر
- یبوست یا احساس فشار روی راست روده
- ترشحات طولانی مدت (مزمن) واژن
- ناتوانی در ادرار کردن یا تخلیه کامل مثانه
- افزایش اتساع شکم (بزرگ شدن) که باعث می شود شکم شما باردار به نظر برسد
علائم فیبروم های رحمی معمولاً پس از یائسگی تثبیت می شوند یا از بین می روند زیرا سطح هورمون ها در بدن شما کاهش می یابد.
درد فیبروم رحمی چه احساسی دارد؟
در صورت داشتن فیبروم ممکن است احساسات مختلفی را تجربه کنید. اگر فیبروم های کوچکی دارید، ممکن است اصلاً هیچ احساسی نداشته باشید و حتی متوجه وجود آنها نشوید. با این حال، برای فیبروم های بزرگتر، می توانید ناراحتی و درد را تجربه کنید. فیبروم ها می توانند باعث احساس کمردرد، دردهای شدید مانند خنجر در شکم و حتی درد در حین رابطه جنسی شوند.
فیبروم ها چه شکلی هستند؟
فیبروم ها معمولاً توده های گردی هستند و در برخی موارد، آنها را می توان با یک ساقه نازک متصل دید و ظاهری شبیه قارچ به آنها داد.
علت فیبروم رحم چیست؟
علت دقیق ناشناخته است، اما پزشکان بر این باورند که هورمون های استروژن و پروژسترون نقش دارند. بیشتر فیبروم ها در افراد در سنین باروری اتفاق می افتد. مطالعات نشان میدهند که فیبرومها زمانی که سطح هورمونها بالاتر است (مانند دوران بارداری) رشد میکنند و زمانی که سطح هورمونها پایین است (مانند دوران گذار به یائسگی) کوچک میشوند.
عوامل خطر برای فیبروم رحم چیست؟
چندین عامل خطر وجود دارد که می تواند در شانس شما برای ایجاد فیبروم نقش داشته باشد مانند:
- چاقی و شاخص توده بدنی (BMI) بالاتر
- سابقه خانوادگی فیبروم
- بچه دار نشدن
- قاعدگی زودرس (پریود شدن در سنین پایین)
- دیر رسیدن به سن یائسگی
عوارض فیبروم رحم چیست؟
اکثر فیبروم های رحمی عوارض جدی ایجاد نمی کنند. با این حال، شایع ترین عوارض فیبروم عبارتند از:
- دردی که غیر قابل کنترل می شود
- تورم شکم یا ناحیه لگن شما
- خون ریزی بیش از حد
- کم خونی
- ناباروری (نادر)
آیا فیبروم باعث کم خونی می شود؟
کم خونی وضعیتی است که زمانی اتفاق می افتد که بدن شما گلبول های قرمز سالم کافی برای حمل اکسیژن به اندام های شما ندارد. کم خونی ممکن است برای افرادی که پریودهای مکرر یا بسیار سنگین دارند اتفاق بیفتد. فیبروم ها می توانند باعث شوند که پریودهای شما بسیار سنگین شود یا حتی بین دوره های قاعدگی خونریزی داشته باشید. اگر در حین داشتن فیبروم، علائم کم خونی را تجربه کردید، با پزشک خود صحبت کنید.
فیبروم رحم چگونه تشخیص داده می شود؟
در بسیاری از موارد، یک پزشک فیبروم های رحمی را در طول معاینه لگن تشخیص می دهد. اغلب، خونریزی شدید و سایر علائم مرتبط ممکن است به پزشک شما هشدار دهد که فیبروم را به عنوان بخشی از تشخیص در نظر بگیرد. چندین آزمایش وجود دارد که می توان برای تایید فیبروم و تعیین اندازه و محل آنها انجام داد. این تست ها می تواند شامل موارد زیر باشد:
- سونوگرافی: این آزمایش تصویربرداری غیرتهاجمی تصویری از اندام های داخلی شما با امواج صوتی ایجاد می کند.
- تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI): این آزمایش با استفاده از آهن ربا و امواج رادیویی تصاویر دقیقی از اندام های داخلی شما ایجاد می کند.
- توموگرافی کامپیوتری (CT) اسکن: سی تی اسکن از تصاویر اشعه ایکس برای ایجاد یک تصویر دقیق از اندام های داخلی شما از چندین زاویه استفاده می کند.
- هیستروسکوپی: در طول هیستروسکوپی، پزشک شما از دستگاهی به نام اسکوپ (لوله ای نازک و انعطاف پذیر با دوربین در انتهای آن) برای مشاهده فیبروم های داخل رحم شما استفاده می کند. اسکوپ از واژن و دهانه رحم شما عبور می کند و سپس به داخل رحم شما میرسد.
- هیستروسالپنگوگرافی (HSG) : این روش استفاده از یک اشعه ایکس دقیق است که در آن پزشک مواد حاجب را تزریق می کند و سپس از رحم شما عکس می گیرد.
- سونوهیستروگرافی: در این آزمایش تصویربرداری، پزشک شما یک کاتتر کوچک را در واژن شما قرار می دهد و سپس سالین را به رحم شما تزریق می کند. این مایع اضافی کمک می کند تا تصویر واضح تری از رحم شما نسبت به آنچه در طول سونوگرافی استاندارد می بیند ایجاد کند.
- لاپاراسکوپی: در طی این آزمایش، پزشک یک برش کوچک در قسمت پایین شکم شما ایجاد می کند. یک لوله نازک و منعطف با یک دوربین در انتهای آن قرار داده می شود تا اندام های داخلی شما را از نزدیک ببیند.
فیبروم رحم چگونه درمان می شود؟
درمان فیبروم های رحمی بسته به اندازه، تعداد و محل فیبروم ها و همچنین علائمی که ایجاد می کنند می تواند متفاوت باشد. اگر هیچ علامتی از فیبروم خود را تجربه نمی کنید، ممکن است نیازی به درمان نداشته باشید. فیبروم های کوچک اغلب می توانند به حال خود رها شوند. برخی از افراد هرگز هیچ علامتی را تجربه نمی کنند یا هیچ مشکلی در ارتباط با فیبروم ندارند. در این موارد، پزشک ممکن است توصیه کند فیبرومهای شما را با معاینه لگن یا سونوگرافی کنترل کنید.
اگر علائم فیبروم خود را تجربه می کنید، از جمله کم خونی ناشی از خونریزی زیاد، درد متوسط تا شدید یا مشکلات دستگاه ادراری و روده، برای کمک به درمان نیاز دارید. برنامه درمانی شما به چند عامل بستگی دارد، از جمله:
- تعداد فیبروم ها
- اندازه فیبروم ها
- محل قرارگیری فیبروم ها
- علائمی که ایجاد می کنند
- تمایل شما به حفظ رحم
بهترین گزینه درمانی برای شما نیز به برنامه های شما برای بارداری در آینده بستگی دارد. هنگام بحث در مورد گزینه های درمانی با پزشک خود در مورد اهداف باروری خود صحبت کنید. گزینه های درمانی برای فیبروم رحم می تواند شامل موارد زیر باشد:
داروها
- داروهای مسکن بدون نسخه (OTC): این داروها به مدیریت درد و ناراحتی ناشی از فیبروم کمک می کنند. داروهای OTC شامل استامینوفن و ایبوپروفن است.
- مکملهای آهن: اگر به دلیل خونریزی زیاد کمخونی دارید، ممکن است پزشکتان مصرف مکمل آهن را نیز به شما پیشنهاد کند .
- کنترل بارداری: کنترل بارداری همچنین می تواند به علائم فیبروم کمک کند، به ویژه، خونریزی شدید در طی و بین دوره های قاعدگی و دردهای قاعدگی. گزینه های مختلفی برای کنترل بارداری وجود دارد که می توانید از آنها استفاده کنید، از جمله قرص های ضد بارداری خوراکی، حلقه ها، تزریق ها و دستگاه های داخل رحمی (IUD).
- آگونیست های هورمون آزاد کننده گنادوتروپین (GnRH): این داروها با کوچک کردن فیبروم ها عمل می کنند. گاهی اوقات از آنها برای کوچک کردن فیبروم قبل از جراحی استفاده می شود و برداشتن فیبروم را آسان تر می کند. با این حال، این داروها موقتی هستند و اگر مصرف آنها را متوقف کنید، فیبروم ها دوباره رشد می کنند.
- درمان های خوراکی: الاگولیکس یک درمان خوراکی جدید برای مدیریت خونریزی شدید رحمی در افرادی است که یائسگی با فیبروم های رحمی علامت دار را تجربه نکرده اند. می توان آن را تا 24 ماه مصرف کرد. در مورد مزایا و معایب این درمان با پزشک خود صحبت کنید. یکی دیگر از درمان های خوراکی، ترانکسامیک اسید، خونریزی شدید قاعدگی را در افراد مبتلا به فیبروم رحم درمان می کند.
مهم است که با پزشک خود در مورد هر دارویی که مصرف می کنید صحبت کنید. همیشه قبل از شروع یک داروی جدید با اپزشک خود مشورت کنید تا در مورد عوارض احتمالی صحبت کنید.
جراحی فیبروم
هنگام صحبت در مورد انواع مختلف جراحی برای برداشتن فیبروم باید عوامل مختلفی را در نظر گرفت. نه تنها اندازه، محل و تعداد فیبرومها میتواند بر نوع جراحی تأثیر بگذارد، بلکه خواستههای شما برای بارداریهای آینده نیز میتواند عامل مهمی در تدوین برنامه درمانی باشد.
برخی از گزینههای جراحی رحم شما را حفظ میکنند و به شما امکان میدهند در آینده باردار شوید، در حالی که گزینههای دیگر میتوانند به رحم شما آسیب بزنند یا آن را خارج کنند.
میومکتومی روشی است که به پزشک اجازه می دهد فیبروم ها را از بین ببرد. انواع مختلفی از میومکتومی وجود دارد. نوع روشی که ممکن است برای شما بهترین کارکرد را داشته باشد به محل قرارگیری فیبروم های شما، بزرگی آنها و تعدادشان بستگی دارد. انواع روش های میومکتومی برای برداشتن فیبروم می تواند شامل موارد زیر باشد:
- هیستروسکوپی: پزشک یک اسکوپ (ابزاری نازک، منعطف و لوله مانند) را از طریق واژن و دهانه رحم و داخل رحم شما وارد می کند. سپس از این اسکوپ برای برش و برداشتن فیبروم ها استفاده می کند.
- لاپاراسکوپی : در این روش، پزشک از یک اسکوپ برای برداشتن فیبروم ها استفاده می کند. برخلاف هیستروسکوپی، این روش شامل قرار دادن چند برش کوچک در شکم است. اینگونه است که اسکوپ وارد بدن شما و خارج می شود.
- لاپاراتومی: در طی این روش، پزشک یک برش بزرگتر در شکم شما ایجاد می کند و فیبروم ها را از طریق این یک برش خارج می کند.
اگر برای بارداری های آینده برنامه ریزی نمی کنید، گزینه های بیشتری وجود دارد که پزشک شما ممکن است توصیه کند. این گزینهها میتوانند بسیار مؤثر باشند، اما معمولاً از بارداریهای آینده جلوگیری میکنند. این موارد می تواند شامل:
- هیسترکتومی: پزشک رحم شما را در طول هیسترکتومی خارج می کند. هیسترکتومی تنها راه برای درمان فیبروم است. با برداشتن کامل رحم، فیبروم ها نمی توانند برگردند و علائم شما باید از بین بروند. اگر تخمدان های شما در جای خود باقی بمانند، پس از هیسترکتومی یائسگی نخواهید داشت. اگر خونریزی بسیار شدید از فیبروم های خود را تجربه می کنید یا اگر فیبروم های بزرگ دارید، ممکن است این روش توصیه شود. هیسترکتومی با حداقل تهاجم شامل روش های واژینال، لاپاراسکوپی یا روباتیک است .
- آمبولیزاسیون فیبروم رحم: رادیولوژیست مداخله ای این روش را با کمک متخصص زنان انجام می دهد. آنها یک کاتتر کوچک را در شریان رحمی یا شریان رادیال قرار می دهند و ذرات کوچکی را تزریق می کنند که سپس جریان خون از شریان به فیبروم ها را مسدود می کند. از دست دادن جریان خون فیبروم ها را کوچک می کند و علائم شما را بهبود می بخشد. این روش ممکن است برای همه مناسب نباشد.
- فرسایش با فرکانس رادیویی (RFA): این یک درمان ایمن و موثر است که از انرژی مایکروویو (RF) برای درمان فیبروم رحم استفاده می کند. برای افرادی که به یائسگی نرسیده اند توصیه می شود و معمولا فیبروم های کوچکتر را درمان می کند.
خطرات درمان فیبروم رحم
خطراتی برای هر درمانی وجود دارد. داروها می توانند عوارض جانبی داشته باشند و برخی ممکن است برای شما مناسب نباشند. قبل از شروع یک داروی جدید، در مورد تمام داروهایی که ممکن است برای سایر شرایط پزشکی مصرف کنید و سابقه پزشکی کامل خود با پزشک صحبت کنید. اگر پس از شروع یک داروی جدید، عوارض جانبی را تجربه کردید، با او تماس بگیرید تا در مورد گزینه های دیگر صحبت کنید.
همچنین خطراتی در درمان جراحی فیبروم وجود دارد. هر گونه جراحی شما را در معرض خطر عفونت و خونریزی قرار می دهد و شامل خطرات مرتبط با بیهوشی می شود. خطر اضافی جراحی برداشتن فیبروم می تواند حتی حاملگی های آینده را شامل شود. برخی از گزینه های جراحی می توانند از بارداری های بعدی جلوگیری کنند. میومکتومی روشی است که فقط فیبروم ها را از بین می برد و امکان بارداری های بعدی را فراهم می کند. با این حال، افرادی که میومکتومی انجام داده اند ممکن است نیاز داشته باشند که نوزادان آینده را از طریق سزارین به دنیا آورند.
اندازه فیبروم های رحمی قبل از جراحی باید چقدر باشد؟
اندازه قطعی فیبروم وجود ندارد که به این معنی باشد که باید برداشته شود. پزشک بر اساس علائم شما تعیین می کند که آیا جراحی لازم است یا خیر. به عنوان مثال، فیبروم هایی به اندازه یک سنگ مرمر کوچک همچنان ممکن است بسته به محل خود باعث خونریزی بیش از حد شوند. پزشک می تواند علائمی را که ممکن است نیاز به مداخله جراحی داشته باشد، مورد بحث قرار دهد و بررسی کند.
اگر فیبروم ها درمان نشوند چه اتفاقی می افتد؟
اگر علائمی ندارید، درمان فیبروم ممکن است ضروری نباشد. اگر فیبروم های بزرگ دارید یا علائم شما باعث بروز درد و ناراحتی شما می شود، درمان ممکن است بهترین گزینه باشد. فقط شما و پزشک میتوانید بهترین روش درمانی را تعیین کنید.
آیا می توان از فیبروم پیشگیری کرد؟
به طور کلی، شما نمی توانید از فیبروم جلوگیری کنید. شما می توانید با حفظ وزن بدن سالم و انجام معاینات منظم لگن، خطر خود را کاهش دهید. اگر فیبروم های کوچک دارید، با پزشک خود برنامه ای برای نظارت بر آنها تهیه کنید.
آیا در صورت داشتن فیبروم رحم می توانم باردار شوم؟
بله، در صورت داشتن فیبروم رحم می توانید باردار شوید. اگر از قبل میدانید که در زمان بارداری فیبروم دارید، پزشک با شما همکاری میکند تا یک برنامه نظارتی برای فیبرومها ایجاد کند. در دوران بارداری، بدن شما سطوح بالایی از هورمون ها را ترشح می کند. این هورمون ها از بارداری حمایت می کنند. با این حال، آنها همچنین می توانند باعث بزرگتر شدن فیبروم های شما شوند. فیبروم های بزرگ می توانند مشکلات زیر را در دوران بارداری ایجاد کنند:
- افزایش خطر برای زایمان سزارین زیرا جنین نمی تواند به حالت سر به پایین بچرخد.
- جداشدگی جفت
- زایمان زودرس
آیا فیبروم ها در طول زمان تغییر می کنند؟
فیبروم ها در واقع می توانند با گذشت زمان کوچک شده یا رشد کنند. آنها می توانند به طور ناگهانی یا پیوسته در مدت زمان طولانی تغییر اندازه دهند. این تغییر اندازه می تواند به دلایل مختلفی اتفاق بیفتد، اما در بیشتر موارد، این تغییر در اندازه فیبروم با مقدار هورمون های بدن شما مرتبط است. هنگامی که سطوح هورمونی در بدن شما زیاد باشد، فیبروم ها می توانند بزرگتر شوند. و این وضعیت می تواند در زمان های خاصی از زندگی شما اتفاق بیفتد، مانند دوران بارداری. فیبروم ها همچنین می توانند زمانی که سطح هورمون شما کاهش می یابد، کوچک شوند. این امر پس از یائسگی رایج است. اغلب علائم شما پس از یائسگی نیز بهتر می شوند.
آیا فیبروم ها خود به خود از بین می روند؟
فیبروم ها می توانند در برخی افراد پس از یائسگی کوچک شوند. این به دلیل کاهش هورمون ها اتفاق می افتد. هنگامی که فیبروم ها کوچک می شوند، علائم شما ممکن است از بین بروند. فیبروم های کوچک در صورتی که علائمی ایجاد نکنند ممکن است نیازی به درمان نداشته باشند.
آیا فیبروم شما را خسته می کند؟
احساس خستگی از علائم رایج فیبروم رحم نیست. با این حال، این یک علامت رایج کم خونی است که می تواند زمانی رخ دهد که خون زیادی از دست می دهید. اگر بیش از حد احساس خستگی می کنید با یک پزشک صحبت کنید تا آنها بتوانند علت خستگی را تشخیص دهند.
آیا فیبروم شکم باعث چاقی می شود؟
بله، این امکان وجود دارد که فیبروم های بزرگ رحم باعث نفخ معده شوند. همچنین می توانند باعث شوند شکم از حالت عادی بزرگتر به نظر برسد.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنم؟
اگر علائم زیر را دارید، به پزشک مراجعه کنید:
- خونریزی شدید و نامنظم واژن
- خونریزی بین پریودها
- درد لگنی
- درد هنگام رابطه جنسی
- احساس فشار یا پری در شکم
از آنجایی که این علائم علائم رایج سایر بیماری های زنانه هستند، بحث در مورد آنها با یک متخصص زنان و زایمان ضروری است.
آیا فیبروم ها سرطانی هستند؟
بسیار نادر است که فیبروم دچار تغییراتی شود که آن را به یک تومور سرطانی (بدخیم) تبدیل کند. در واقع، از هر 350 نفر مبتلا به فیبروم، 1 نفر به سرطان مبتلا می شود. هیچ آزمایشی وجود ندارد که 100٪ در تشخیص سرطان های نادر مرتبط با فیبروم پیش بینی کند. با این حال، افرادی که دارای رشد سریع فیبروم های رحمی یا فیبروم هایی هستند که پس از یائسگی رشد می کنند، باید فورا مورد ارزیابی قرار گیرند
نظر شما